Uwłasz­cze­nia, se­ku­la­ry­za­cja

Rok 1810 był koń­cem hi­sto­rii za­ko­nu cy­ste­rek w Trzeb­ni­cy. Se­ku­la­ry­za­cja (ka­sa­ta) za­ko­nu na całym Ślą­sku spo­wo­do­wa­ła prze­ję­cie wszyst­kich dóbr przez pań­stwo. Skut­kiem tego było też po­dział ob­sza­rów na gminy i sku­tecz­niej­sze za­rzą­dza­nie.

W roku 1811 wy­da­ny zo­stał edykt re­gu­la­cyj­ny dla Kró­le­stwa Pru­skie­go – bo­ga­ci go­spo­da­rze, ma­ją­cy tzw. go­spo­dar­stwa sprzę­żaj­ne (z in­wen­ta­rzem) mogli nabyć prawa do ziemi po za­pła­ce­niu panu ziemi od­szko­do­wa­nia w czę­ści ziemi. W la­tach 1848-1850 znie­sio­no reszt­ki praw zwierzch­nich pana wsi do grun­tów, uwłasz­cze­nie ob­ję­ło wszyst­kie ka­te­go­rie lud­no­ści chłop­skiej (także bied­ne). W 1872 r. znie­sio­no moż­li­wość na­zna­cza­nia wójta wsi przez wła­ści­cie­la wsi. W kon­se­kwen­cji po­wsta­ła znacz­na licz­ba du­żych ob­sza­ro­wo go­spo­darstw wiej­skich, dosyć licz­na grupa chło­pów za­moż­nych i wiel­ka masa ma­ło­rol­nych lub nawet bez­rol­nych. Roz­po­czął się pro­blem z bez­ro­bo­ciem.

Skut­ki uwłasz­czeń (po­dział grun­tów rol­nych) widać na ma­pach Kuź­ni­czy­ska z lat 1846-1867.

Ga­le­ria